Φοροεισπρακτικός Μηχανισμός Δήμου Καρπενησίου

Φοροεισπρακτικός Μηχανισμός Δήμου Καρπενησίου   Επιστολή στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 18/12/12

Με αφορμή την πρόσφατη δικαστική απόφαση και σε συνδυασμό με την τελευταίας μόδας  καραμέλα «φοροεισπρακτικός μηχανισμός» ξιφούλκησαν μαινόμενοι οι συνήθεις «παραθυράτοι» και αραδιάζουν τις συνήθεις ανοησίες τους, αφού πιστεύουν, ότι δικαιούνται να έχουν βαρύνουσα άποψη επί παντός του επιστητού! Ας είναι.

Το αν είναι «δίκαιο» το επονομασθέν «χαράτσι», το αν είναι «δίκαιο» να πληρώνω για την ΕΡΤ, έστω και αν δεν βλέπω ή ακούω κανένα από τα προγράμματά της κλπ. είναι θέματα που μπορεί να συζητηθούν. Από την στιγμή, όμως, που συμφωνήσαμε, ότι οφείλω να πληρώνω για το Α το Β και το Γ, ένα και μόνον ένα είναι το ερώτημα: Πως «θα γίνει η δουλειά» καλύτερα και με το μικρότερο δυνατό κόστος - κόστος για αυτόν, που εισπράττει, κόστος (και η ταλαιπωρία είναι κόστος) για αυτόν, που πληρώνει. Είναι προφανές, ότι μία πληρωμή δεν μπορεί παρά να έχει μικρότερο κόστος από τρεις. Δεν επεκτείνομαι στο τι θα σήμαινε να δημιουργηθούν «φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί» σε όλους τους Δήμους για να εισπράττουν τα δημοτικά τέλη ή να αναλάβουν οι τυχόν υπάρχοντες και αυτό το έργο... !

Κατά λάθος, κάναμε κάτι σωστό, ας μην το καταστρέψουμε, ας το βελτιώσουμε αν μπορούμε, ας παραδειγματιστούμε και ας το επεκτείνουμε. Το Αμερικανικό Δημόσιο ( αυτό το γνωρίζω, υποθέτω γίνεται και αλλού) χρησιμοποιεί το παρεξηγημένο και αδικημένο στην Ελλάδα «outsourcing» για πάρα πολλές από τις δραστηριότητές του. Το Αμερικανικό ΙΚΑ, μέσω «outsourcing», προσφέρει αδιανόητης στην Ελλάδα ποιότητας υπηρεσίες στους συνταξιούχους του. Ας ζητήσουμε βοήθεια από όποιον Ράιχενμπαχ έχει καλύτερες εμπειρίες από τις δικές μας.

Ένα άλλο επίκαιρο θέμα είναι η ανάγκη εκσυγχρονισμού του Κράτους, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας κλπ., κλπ. Δεν γνωρίζω το νομικό σκεπτικό, που οδήγησε στην δικαστική απόφαση. Στην άλλη καραμέλα, όμως, για την ανάγκη «θεσμικών αλλαγών», σίγουρα πρέπει να περιληφθεί και η ανάγκη για άμεση κατάργηση νόμων, που μπορεί να οδηγούν σε τόσο κραυγαλέα λάθος για την εθνική οικονομία αποφάσεις.

Λάθος, κύριε Φούχτελ!

            Λάθος, κύριε Φούχτελ!                                 Επιστολή στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Επεβλήθη ΤΑΠ (τέλος ακίνητης περιουσίας) για «οικόπεδο» (αγροτεμάχιο) ύψους 4,46€ (τέσσερα ευρώ και 46 λεπτά!). Αγνοώντας την ταλαιπωρία (και τον χαμένο, μη παραγωγικό χρόνο) του φορολογουμένου, ας δούμε πόσοι άνθρωποι εργάστηκαν και, φυσικά, αμείφθηκαν, προκειμένου, όχι να δημιουργηθεί αξία (πλούτος, «πίτα» για να μοιραστούμε) αλλά για να μεταφερθούν 4,46€ από τον φορολογούμενο στο Ταμείο του Δήμου Σικυωνίων.

Κάποιοι εργάστηκαν - και αμείφθηκαν - για να ετοιμάσουν την «ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ», να την βάλουν σε φάκελο και να την μεταφέρουν στο ταχυδρομείο. Στο ταχυδρομείο, κάποιοι  εργάστηκαν - και αμείφθηκαν - για την ταξινόμηση προς αποστολή στο ταχυδρομείο της κατοικίας του φορολογουμένου. Σ' αυτό το ταχυδρομείο κάποιοι έκανα αντίστοιχη εργασία - και αμείφθηκαν - για να παραδοθεί στον φορολογούμενο.

Ο φορολογούμενος τηλεφώνησε, απασχόλησε την υπάλληλο του Δήμου - που αμείβεται για την εργασία της - και ρώτησε πως θα μπορούσε να εξοφλήσει την οφειλή του. Περάστε από το Ταμείο. Μα είμαι κάτοικος Αθήνας. Τότε στείλτε μας Τραπεζική επιταγή. Δεν γίνεται να καταθέσω σε λογαριασμό σας; Όχι, δεν γίνεται!!!

Αν η εξόφληση γινόταν «ηλεκτρονικά» θα έλεγα, σωστά τα είπε ο κύριος Φούχτελ, για το πιο πάνω «προϊόν» εργάστηκαν, κατ αναλογία, 2000 Έλληνες ενώ στην Γερμανία το ίδιο έργο θα είχε απαιτήσει εργασία από 1000 Γερμανούς, φυσικά, όχι γιατί οι Γερμανοί εργάζονται πιο εντατικά από εμάς, αλλά επειδή η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ επιβολής και είσπραξης τελών είναι διαφορετική. Υπάρχει, όμως και συνέχεια, οπότε: Λάθος κύριε Φούχτελ. χρειάζονται 3000 Έλληνες!

Ας δούμε την συνέχεια. Ο φορολογούμενος θα μεταβεί σε τράπεζα για να ζητήσει να εργαστεί - αμειβόμενος - κάποιος για την έκδοση της επιταγής (στην πραγματικότητα θα εργαστούν πολλοί, θα την υπογράψουν τουλάχιστον δύο και θα ακολουθήσει λογιστική εργασία). Μετά θα την πάει στο ταχυδρομείο, όπου θα συμβούν τα πιο πάνω προς αντίστροφη κατεύθυνση.

Για να μην σας κουράζω σημειώνω, απλώς, ότι θα εργαστούν - και θα αμειφθούν - πολλοί ακόμη μέχρις  ότου εισπραχθεί η επιταγή.

Το πιο πάνω έχει τουλάχιστον δύο αναγνώσεις:  Η είσπραξη φόρων, τελών κλπ, συχνότατα, στοιχίζει περισσότερο από το ποσό, που εισπράττεται, κάτι που, κάποτε, πρέπει να σταματήσει. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι είναι ενδεικτικό μιας ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΗΣ  κατάστασης: Υπερβολικά πολλοί Έλληνες εργάζονται πραγματικά - και αμείβονται - χωρίς να δημιουργούν «προστιθέμενη αξία», με απλά λόγια κάνοντας «άχρηστα πράγματα» για την οικονομία της χώρας. Η περιζήτητη ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας μειώνεται (επηρεάζεται αρνητικά) πολύ λιγότερο από το ύψος των αμοιβών παρά από την χαμηλά αμειβόμενη, άχρηστη εργασία...!

«Η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού στο Δημόσιο»

                                                                                       Επιστολή στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ  27/11/2012

«Η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού στο Δημόσιο»

Δεν ξέρω γιατί (ποτέ δεν κατάλαβα πως δουλεύουν οι συνειρμοί…!) το σχόλιο του

Ανδρέα Δρυμνιώτη, στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της 25/11,  με τον πιο πάνω τίτλο, μου έφερε

στο νου το εξής περιστατικό, μάλλον άσχετο με όσα γράφει:

Προ αμνημονεύτων χρόνων (1958?) στην Βομβάη (Ινδία) παρακολουθούσα τη φόρτωση

φορτηγού πλοίου με κάποιο μετάλλευμα. Στην προκυμαία ήταν ένα «βουνό» από το

μετάλλευμα και μια ανθρώπινη αλυσίδα σαν μαγκανοπήγαδο γύριζε: «βουνό» - σκάλα πλοίου-

-αμπάρι πλοίου- σκάλα πλοίου- «βουνό». Κρατούσαν κάτι «πιάτα» που χωρούσαν λίγα κιλά

μεταλλεύματος, τα γέμιζαν μετάλλευμα, τα έβαζαν στο κεφάλι τους και, περπατώντας αργά,

ανέβαιναν στο πλοίο, τα άδειαζαν στο αμπάρι και συνέχιζαν προς το «βουνό».

Μου εξήγησε κάποιος ότι η Κυβέρνηση της Ινδίας δεν επέτρεπε τη φόρτωση με γερανό

προκειμένου να έχουν δουλειά όσο περισσότεροι γίνονταν… .

Πιθανολογώ, ότι μια τέτοια «φιλοσοφία» υπήρχε στο υποσυνείδητο των υπεύθυνων για τον

ευρύτερο Δημόσιο τομέα - πέρα από όλα τα άλλα (πελατειακή νοοτροπία κλπ, κλπ.).

Τώρα ήρθε η παγκοσμιοποίηση που σημαίνει, ότι, ή θα αρχίσουμε να «χρησιμοποιούμε γερανό», ή θα συνεχίσουμε να «φορτώνουμε πιάτο-πιάτο» οπότε  το επίπεδο μισθών και ημερομισθίων θα συνεχίσει να συμπιέζεται μέχρις ότου, η περίφημη ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας (που εξαρτάται σημαντικότατα από την αποδοτικότητα της εργασίας) βελτιωθεί αναλόγως.

Ο πληθωρισμός στο Δημόσιο

Κύριε διευθυντά                                                (Επιστολή προς ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 23/09/2012)

Ο πληθωρισμός στο Δημόσιο

Με αυτόν τον τίτλο, ο Ανδρέας Δρυμιώτης περιγράφει στο σημερινό του σχόλιο μερικούς (ενδεικτικά μόνο) τομείς πιθανής σπατάλης δημοσίου χρήματος και καταλήγει με την προφανή σε κάθε μάνατζερ πρόταση: «Η μόνη λύση είναι να ξεκινήσουμε πολλά πράγματα από μηδενική βάση, διότι είναι πρακτικά αδύνατο να διορθωθούν οι καταστάσεις με μερεμέτια». Πόσο δίκαιο έχει! Προφανώς, κάτι τέτοιο «διαισθάνονται» ότι απαιτείται και όσοι πολιτικοί αναφέρονται σε «επανίδρυση του κράτους», «θα τα αλλάξουμε όλα» κλπ.

Είπα «διαισθάνονται» επειδή η επανεξέταση από μηδενική βάση είναι μία τεχνική μάνατζμεντ, που χρησιμοποιεί συγκεκριμένη μεθοδολογία και συγκεκριμένα «εργαλεία», που οι πολιτικοί ΔΕΝ γνωρίζουν (αυτό δεν είναι μομφή, πρόκειται για ειδικές γνώσεις, που δεν έχουν ούτε όλοι οι μάνατζερ του ιδιωτικού τομέα - οι περισσότεροι, απλώς, γνωρίζουν για την ύπαρξή τους).  

Σε άλλο σημείο επισημαίνει: «Μία επιχείρηση, αν βρισκόταν εκεί όπου βρίσκεται η χώρα μας τα τελευταία τρία χρόνια, θα ξεκινούσε με ένα λευκό χαρτί και δεν θα θεωρούσε τίποτε δεδομένο». Πόσο δίκαιο έχει - και εδώ! Από την δική μου σκοπιά, το μόνο που θα ήθελα να διευκρινίσω/συμπληρώσω είναι, ότι για ένα τέτοιο έργο, «μία επιχείρηση» θα προσελάμβανε εξωτερικούς συμβούλους, με σχετική εξειδίκευση. Καμίας σωστά οργανωμένης επιχείρησης το προσωπικό δεν διαθέτει αρκετό χρόνο (έστω και αν διαθέτει την τεχνογνωσία) για ένα τέτοιο «ειδικό» έργο. 

Από ό,τι αντιλαμβάνομαι, τον ρόλο των  «συμβούλων με σχετική εξειδίκευση» έχει αναλάβει ο κύριος Ράϊχενμπαχ. Επίσης από ό,τι αντιλαμβάνομαι, γνωρίζει καλά την σωστή οργάνωση και τις σωστές διαδικασίες για την αποτελεσματική λειτουργία κάποιων τομέων του δημοσίου. Αυτό για το οποίο έχω αμφιβολίες (πιθανώς, τελείως αβάσιμες) είναι αν ο ίδιος και η ομάδα του διαθέτουν και τις γνώσεις και τον χρόνο για όλα τα «projects» που απαιτούνται προκειμένου να επανεξεταστούν «από μηδενική βάση» όλα όσα πρέπει να επανεξεταστούν.  Πιστεύω ότι θα ήταν χρήσιμο να αναρωτηθεί και ο ίδιος αλλά και, προσωπικά, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός... . 

«Τα Μνημόνια Απέτυχαν!»

Κύριε Διευθυντά                                             (Επιστολή προς ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 24/08/2012)

«Τα Μνημόνια Απέτυχαν!»

Περίπου όλοι οι Έλληνες, ιδιαίτερα δε οι «προοδευτικοί» και οι «παραθυράτοι» είναι πλέον απολύτως βέβαιοι, ότι  «τα μνημόνια απέτυχαν!» και, μάλιστα, «παταγωδώς!». Εύχομαι να έχουν δίκαιο, αλλά με βασανίζουν κάποιες σκέψεις:

Έστω ότι έχουμε έναν ασθενή με καρκίνο. Οι «γιατροί» διέταξαν να αφαιρεθούν πρώτα οι πολλαπλοί κακοήθεις όγκοι. Εμείς αποφασίσαμε, ότι «ούτε που κουβεντιάζουμε» για εγχείρηση αλλά να κάνουμε κάποιες χημειοθεραπείες. Όλοι γνωρίζουμε ότι αυτές, ΟΝΤΩΣ,  δεν είναι πάντοτε αποτελεσματικές, ενώ, ΟΝΤΩΣ, πάντοτε έχουν δυσάρεστες παρενέργειες, οπότε, επί πλέον, τις εφαρμόζουμε «με μισή  καρδιά», δηλαδή ούτε καν στοχευμένα!

Αποτέλεσμα: Η υγεία του ασθενούς μας χειροτερεύει, χάνει βάρος, του πέφτουν τα μαλλιά, δεν έχει όρεξη για...σεξ και, γενικά, έχει όλα τα συμπτώματα καρκινοπαθούς υπό χημειοθεραπεία, που δεν άρχισε ακόμη να έχει αποτελέσματα.  Φυσικά, τέτοιοι κακοήθεις όγκοι δεν ανταποκρίνονται σε τέτοιες χημειοθεραπείες, οπότε το συμπέρασμα είναι αυταπόδεικτο: λάθος συνταγή, «τα μνημόνια απέτυχαν!» και, μάλιστα, «παταγωδώς!». Κάποιοι ισχυρίζονται, ότι αν «ταΐσουμε» τον ασθενή μας με τροφές και δυναμωτικά, ο οργανισμός του θα μπορέσει να απορροφήσει τις θρεπτικές ουσίες και, ως δια μαγείας, οι όγκοι θα εξαφανιστούν! Εύχομαι να έχουν δίκαιο και αυτοί!

Quo Vadis Homo Economicus?

Quo Vadis Homo Economicus?

(Για την έννοια του όρου «Homo Economicus» στα οικονομικά -και για άλλες «τεχνικές» απορίες- στο Google)

Σκοπός του παρόντος πονήματος είναι να εξηγήσει τι οδήγησε στον υπερδανεισμό όλων των «ανεπτυγμένων» οικονομιών του πλανήτη, κατά τρόπο αντιληπτό από κάθε αναγνώστη, που δεν έχει ιδιαίτερες γνώσεις οικονομικών. Κατανοώντας το «πως φτάσαμε εδώ» (κυρίως, τι ακριβώς, σημαίνει «εδώ») θα καταστήσει σαφές και τι θα μπορούσε να έπεται. Μην προτρέχετε!  Δεν φαντασιώνομαι, ότι έχω «τη λύση» του παγκόσμιου προβλήματος του υπερδανεισμού... ! Απλώς, όταν γνωρίζεις την ασθένεια, πολλές φορές (και η περίπτωσή μας είναι μία από αυτές) γνωρίζεις - κι ας μην είσαι γιατρός - και αν υπάρχουν πολλές, λίγες ή καθόλου πιθανότητες θεραπείας!

Σπεύδω να διευκρινίσω, ότι όλες οι ιδέες, που θα παρατεθούν δεν είναι πρωτότυπες, κάποιες είναι «κλασικές», πάντως,  έχουν ήδη διατυπωθεί από άλλους. Αν υπάρχει κάτι «πρωτότυπο» στην προσπάθεια είναι ο τρόπος προσέγγισης του θέματος, προκειμένου να επιτευχθεί ο δηλωθείς στόχος. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος  θα χρειαστεί (και το γιατί θα γίνει σαφές στην πορεία) ένας πρόλογος και μία εισαγωγή, που θα εξηγήσουν βασικές έννοιες, απαραίτητες για την κατανόηση της εξήγησης του θέματος.

Πρόλογος

Όλοι γνωρίζουμε, ότι για να λυθεί ένα πρόβλημα πρέπει πρώτα να διατυπωθεί σωστά, για να δοθεί μία θεραπευτική αγωγή χρειάζεται πρώτα, σωστή διάγνωση της ασθένειας. Στις θετικές επιστήμες, το να γίνει η σωστή διάγνωση είναι, συνήθως, σχετικά εύκολο γιατί ένα αίτιο έχει ένα αιτιατό. Αν ενώσουμε τον θετικό με τον αρνητικό πόλο θα γίνει βραχυκύκλωμα. Όσες φορές και αν το επαναλάβουμε, βραχυκύκλωμα θα γίνεται. Αν θέλουμε να αποτρέπεται το βραχυκύκλωμα τοποθετούμε έναν ασφαλοδιακόπτη. Στις θεωρητικές επιστήμες τα πράγματα είναι, σχεδόν πάντοτε, πιο σύνθετα, άρα, εύκολο να γίνει λάθος διάγνωση και, επομένως, να δοθεί λάθος θεραπευτική αγωγή. Πόσες φορές ακούμε ακόμη και «ειδικούς» σε κάποιον τομέα να δηλώνουν με περισσή αυτοπεποίθηση: «Το πρόβλημα δεν είναι οικονομικό, είναι πολιτικό» και, αμέσως να λαβαίνουν την απάντηση από κάποιον άλλο, με ακόμη περισσότερη σιγουριά: «λάθος, το πρόβλημα είναι, πρωτίστως, πολιτιστικό!» Μια τέτοια συζήτηση δεν θα προέκυπτε ποτέ για ένα πρόβλημα κάποιας θετικής επιστήμης!  Ας προχωρήσουμε, όμως, με ένα παράδειγμα.

Ας υποτεθεί ότι δύο επιχειρήσεις, η «Α» και η «Β», παράγουν το ίδιο προϊόν, και το πωλούν ακριβώς στις ίδιες τιμές. Η «Α» είναι κερδοφόρος η «Β» ζημιογόνος. Η πρώτη έρευνα των ειδικών διαπιστώνει, ότι το κόστος εργασίας, ως ποσοστό του τζίρου, είναι στην «Β», σημαντικά υψηλότερο. Σύμπτωμα: «ζημιογόνος», ασθένεια: «υψηλό κόστος εργασίας», επιπόλαιη θεραπευτική αγωγή: «να μειωθούν οι αμοιβές των εργαζομένων». Η συνέχεια της έρευνας δείχνει ότι το επίπεδο αμοιβών στην  «Β» είναι χαμηλότερο αλλά, σε όλα τα τμήματα εργάζονται περισσότερα άτομα από όσα στα αντίστοιχα τμήματα της «Α». Προφανώς, για να θεραπευτεί το αρχικό σύμπτωμα, «ζημιογόνος», πρέπει να μειωθεί ο αριθμός των εργαζομένων. Στην προκειμένη περίπτωση, η «ασθένεια» που οδήγησε στο σύμπτωμα «πολλοί εργαζόμενοι» ονομάζεται «χαμηλή παραγωγικότητα των εργαζομένων».

Όλοι όσοι έχουν εργαστεί (κι ας μην έχουν διοικήσει εργαζομένους) αντιλαμβάνονται ότι η παραγωγικότητα εξαρτάται τουλάχιστον από τις διαδικασίες (τρόπος, που γίνονται οι δουλειές) τα εργαλεία, που χρησιμοποιούνται και το «ηθικό» (αφοσίωση, ενθουσιασμός κλπ, κλπ.) των εργαζομένων. Το συνηθέστερο στις περιπτώσεις χαμηλής παραγωγικότητας της εργασίας είναι να ευθύνονται για αυτή και τα τρία. Συνεχίζοντας με το παράδειγμα, ας υποτεθεί ότι αντιμετωπίστηκαν τα θέματα «διαδικασίες» και «εργαλεία» και μένει να διερευνηθεί το θέμα «χαμηλό ηθικό». Διερευνώντας το, γρήγορα θα διαπιστώσουμε διάφορα, μεταξύ των οποίων, πιθανότατα, ότι οφείλεται και στο ότι το επίπεδο αμοιβών στην  «Β» είναι χαμηλότερο! (που κι αυτό είναι σύμπτωμα της «ασθένειας », ας πούμε, «κακός προσωπάρχης», που νόμιζε ότι εξοικονομεί για την επιχείρηση... .) Δεν χρειάζεται να συνεχίσω με το παράδειγμα.

Στην αρχή του πιο πάνω παραδείγματος, φάνηκε σαν να έχουμε μία αλυσίδα, όπου κάθε κρίκος είναι σύμπτωμα του προηγούμενου κρίκου-ασθένειας και ταυτόχρονα, ασθένεια με σύμπτωμα τον επόμενο κρίκο. Στη συνέχεια (ελπίζω να) έγινε σαφές, ότι η παρομοίωση θα είναι πιο σωστή αν περιγράψουμε τα συμβαίνοντα στην οικονομία, όχι σαν μία αλυσίδα, αλλά σαν ένα πλέγμα, όπου κάθε κρίκος συνδέεται με περισσότερους από δύο κρίκους, που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.

(Σημείωση:  Ο Stephen Gudeman μας προσκαλεί να αναθεωρήσουμε την αντίληψή μας για την οικονομία όχι σαν μια επίπεδη πεδιάδα που αποτελείται από αγορές και συμπεριφορές τύπου αγοράς, που οδηγούν σε καταστάσεις ισορροπίας, αλλά σαν σφαίρες αξιών και πρακτικών που αλληλεπικαλύπτονται και συγκρούονται μεταξύ τους.

Θεώρησα την παρομοίωση με πλέγμα κρίκων απλούστερη για την κατανόηση από όσους δεν έχουν ιδιαίτερες γνώσεις οικονομικών.) 

Τελικά, γιατί όλα τα πιο πάνω; Με την απλουστευμένη (για κάποιους, υπεραπλουστευμένη...) εξήγηση της «φύσης» των οικονομικών προβλημάτων φάνηκε πόσο εύκολο είναι να παραπλανηθεί κανείς νομίζοντας ότι έχει κάνει τη σωστή διάγνωση του προβλήματος.

Ένας δεύτερος λόγος για το πόσο εύκολα μπορεί να προκύψει σύγχυση και να θωρηθεί ότι έγινε σωστή διάγνωση οφείλεται στο ότι, πολύ συχνά, συμβαίνει να είναι «αυτονόητο», «γνωστό σε όλους» κλπ. το «πώς» γίνεται το «τι», δηλαδή πώς θεραπεύεται μία ασθένεια. Το «τι», η θεραπεία στο πιο πάνω παράδειγμα είναι προφανέστατη: «πρέπει να μειωθεί ο αριθμός των εργαζομένων» και, όπως «όλοι γνωρίζουν», αυτό επιτυγχάνεται με απολύσεις, διώξιμο, μη αντικατάσταση αποχωρούντων. Έτσι επιτυγχάνεται μείωση, δεν υπάρχει άλλος τρόπος! Είναι «προφανές», «αυτονόητο» κλπ ότι το «φάρμακο = μείωση αριθμού εργαζομένων»  σίγουρα θα θεραπεύσει την «ασθένεια = υψηλό κόστος εργασίας». Λιγότεροι εργαζόμενοι, χαμηλότερο κόστος, τόσο απλό!

Όμως, η θεραπεία αυτής της ασθένειας, (μείωση κόστους δια μειώσεως αριθμού εργαζομένων) θα εξαφανίσει το αρχικό σύμπτωμά της, δηλαδή, «ζημιογόνος», ή θα υπάρξουν τέτοιες παρενέργειες, που η «Β» θα γίνει ακόμη πιο ζημιογόνος; Νομίζω ότι  μπορείτε να σκεφτείτε τη συνέχεια μόνοι σας! Πριν γίνει λόγος για μείωση προσωπικού πρέπει να αυξηθεί η παραγωγικότητα  (διαδικασίες, εργαλεία, ηθικό) ώστε να δημιουργηθεί «πλεόνασμα εργασίας» και να μην διαλυθούν οι υπηρεσίες της επιχείρησης (από «έλλειμμα» εργασίας) με επακόλουθο ανάλογες δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις. Είναι όλα αυτά γνωστά; Αν, πολλοί, τα βρίσκετε γνωστά, τόσο το καλύτερο! Θα πειστήκατε πιο εύκολα ότι, στις θεωρητικές επιστήμες, όπως τα οικονομικά, για κάποια «προφανή», «αυτονόητα», που «αποδεικνύονται με μαθηματική ακρίβεια» κλπ. καλό θα είναι να διατηρούμε αμφιβολίες μέχρι, με τον χρόνο, να αποδειχτεί ότι, όντως, ήταν έτσι... !

Όταν ήμουν φοιτητής, ένας καθηγητής μου, με σχετική αφορμή, που του έδωσα, μου είπε ότι δεν μπορώ να «τα βάλω» με τη λογική του Μαρξ, αλλά μπορώ με τις υποθέσεις του (assumptions). Έκτοτε, έχω διαπιστώσει άπειρες φορές, ότι πολύ συχνά, αυτός είναι ο λόγος, που μορφωμένοι, έξυπνοι και καλοπροαίρετοι άνθρωποι διαφωνούν. Δεν αναφέρομαι σε θέματα πίστης, δόγματος ή που εμπλέκεται κάποιο συναίσθημα, αλλά σε κάτι «αντικειμενικό» όπως το πιο πάνω παράδειγμα με τις επιχειρήσεις  «Α» και «Β», ή όταν Νομπελίστες οικονομολόγοι συμφωνούν με τη διάγνωση και διαφωνούν ως προς την θεραπευτική αγωγή! «Το πρόβλημα (=ασθένεια) της Ελληνικής οικονομίας είναι η χαμηλή ανταγωνιστικότητα», όλοι συμφωνούν! Όταν, όμως, αρχίσουν να προτείνουν λύσεις (=θεραπεία) υποθέτουν τελείως διαφορετικά πράγματα για τους υπόλοιπους «κρίκους», που προσδιορίζουν τον κρίκο = ασθένεια, με αποτέλεσμα να αντιλαμβάνονται διαφορετικά πράγματα για τη «φύση» της ασθένειας. Έτσι, ουσιαστικά, με τον όρο «χαμηλή ανταγωνιστικότητα» ο καθένας έχει «διαγνώσει» διαφορετική ασθένεια! Προσωπικά, αδυνατώ να δώσω άλλη εξήγηση στο γεγονός, ότι, όπως ανέφερα πιο πάνω, μορφωμένοι, έξυπνοι και καλοπροαίρετοι άνθρωποι διαφωνούν, παρ όλο, που προσεγγίζουν το θέμα τελείως «αντικειμενικά», «χωρίς κανένα συναίσθημα», «με ψυχρή λογική».

Εισαγωγή

Ένα από τα βασικά ζητήματα, με τα οποία έχει ασχοληθεί η οικονομική επιστήμη είναι η δημιουργία (και η καταστροφή) πλούτου. Ένας Αυστριακο - Αμερικανός οικονομολόγος, ο     Joseph Schumpeter, αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο, στο καπιταλιστικό σύστημα, δημιουργείται οικονομική ανάπτυξη από την καταστροφή μιας προηγούμενης οικονομικής κατάστασης, με τον όρο «δημιουργική καταστροφή». Ο όρος έγινε τόσο δημοφιλής, που χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει ακόμη και διαδικασίες, που στοχεύουν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και του δυναμισμού μιας επιχείρησης, όπως π.χ. το περίφημο downsizing - συνήθως, και με μαζικές απολύσεις εργαζομένων.

Σε ένα ελεύθερο καπιταλιστικό σύστημα μία αέναη διαδικασία οδηγεί τους παραγωγικούς πόρους στην προσαρμογή, κατά τον καλύτερο τρόπο, προς τις ανάγκες των ανθρώπων. Πολλές φορές, στην διάρκεια αυτής της διαδικασίας, δημιουργούνται συνθήκες, που κάνουν αναπόφευκτη την καταστροφή παραγωγικών πόρων, δηλαδή προκαλούν τη «δημιουργική» καταστροφή.  Παράδειγμα.

Κάποτε, όχι στο πολύ απώτερο παρελθόν, υπήρχαν εργοστάσια που παρήγαν γραφομηχανές. Τα κομπιούτερ και οι επεξεργαστές κειμένων είχαν σαν αποτέλεσμα να μην χρησιμοποιεί κανείς, πλέον, γραφομηχανές. Τα εργοστάσια αυτά έκλεισαν και οι εργαζόμενοι σε αυτά έχασαν τις δουλειές τους, δηλαδή έπρεπε να καταστραφούν παραγωγικοί πόροι. Πέρα από αυτή την «άμεση» καταστροφή υπήρξε και έμμεση, με την έννοια, ότι «δακτυλογράφοι», που εργάζονταν σε άλλους κλάδους και δεν μπόρεσαν να μάθουν την χρήση κομπιούτερ και επεξεργαστή κειμένων έχασαν, επίσης, τη δουλειά τους. Ίσως πιο σημαντικό, αυτά τα νέα «εργαλεία», αύξησαν την παραγωγικότητα της εργασίας, γενικότερα, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί πλεόνασμα εργασίας σε μία σειρά εργασιακές ειδικότητες σε άλλους κλάδους, άσχετους με την παραγωγή γραφομηχανών.

Τα παραδείγματα όπου μία νέα τεχνολογία αχρηστεύει και κάνει αναγκαία την καταστροφή παραγωγικών πόρων απασχολημένων στην προηγούμενη τεχνολογία είναι πολλά, γνωστά και εύκολα κατανοητά. Όμως, η δημιουργική καταστροφή, που συμβαίνει αενάως, δεν είναι πάντοτε τόσο προφανής. Στην απλούστερη διατύπωση της έννοιας της δημιουργικής καταστροφής θα μπορούσε να ενταχθεί κάθε καταστροφή, που προκαλεί η «εξέλιξη» ή ο ανταγωνισμός σε οποιονδήποτε τομέα. Σε τελική ανάλυση, κάθε τέτοια καταστροφή πόρων οφείλεται στο ότι αυτοί οι πόροι δεν είναι πλέον προσαρμοσμένοι «κατά τον καλύτερο τρόπο στο να ικανοποιούν ανάγκες των ανθρώπων» και, με αυτή την έννοια, η καταστροφή τους μπορεί να χαρακτηριστεί «δημιουργική» .

Εκείνο, που έχει σημασία για την περίπτωσή μας, είναι να κατανοήσουμε, ότι η οικονομία λειτουργεί υπακούοντας σε «νόμους». Όπως στην φύση, όταν δημιουργηθούν οι γεωλογικές συνθήκες για να προκληθεί ένας σεισμός, ο σεισμός θα συμβεί και τίποτε δεν μπορεί να τον αποτρέψει, έτσι και στην οικονομία, όταν δημιουργηθούν οι συνθήκες για να καταστραφεί μία θέση εργασίας, μία επιχείρηση ή ένας ολόκληρος κλάδος, η καταστροφή θα επέλθει και τίποτε δεν μπορεί να την αποτρέψει. Η καταστροφή, «δημιουργική» ή όχι, όπως και ο θάνατος, δεν αποτρέπονται, αν και, αμφότερα, ενίοτε... αναβάλλονται! Όμως η αναβολή του θανάτου (θέμα θετικών επιστημών...) δεν εκλαμβάνεται από κανέναν ως αποτροπή του, ενώ η αναβολή, ενίοτε για μακρύ διάστημα, της καταστροφής παραγωγικών πόρων (θέμα της θεωρητικής επιστήμης των οικονομικών...) πολύ συχνά, εκλαμβάνεται ως οριστική και αμετάκλητη αποτροπή! Στην πραγματικότητα, συμβαίνουν ταυτοχρόνως και τόσα άλλα (οι κρίκοι αλλάζουν αενάως...), που σχεδόν ποτέ δεν είναι δυνατόν να απομονωθεί και «μετρηθεί» το αποτέλεσμα μόνον των μέτρων που ελήφθησαν!

Ο υπερδανεισμός των «ανεπτυγμένων»

Όπως είδαμε πιο πάνω, όταν δημιουργείται κάτι νέο, καταστρέφεται κάτι παλαιό. Το νέο χρειάζεται παραγωγικούς πόρους. Χάριν απλούστευσης, ας παρακολουθήσουμε μόνον τον πόρο «εργασία» και ας αναφερόμαστε σε «ποσότητα» εργασίας αντί συγκεκριμένων «θέσεων» εργασίας. Στο πιο πάνω παράδειγμα, δημιουργήθηκε νέα ανάγκη ποσότητας εργασίας για την παραγωγή hardware και software έναντι αυτής, που χάθηκε από το τέλος της παραγωγής γραφομηχανών. Επίσης, δημιουργήθηκε νέα ανάγκη ποσότητας εργασίας για να αντικαταστήσει την εργασία για «δακτυλογράφηση» και για κάθε άλλη εργασία, που πριν γίνονταν αλλιώς και τώρα γίνεται με τη χρήση κομπιούτερ. Τέλος, δημιουργήθηκε νέα ανάγκη ποσότητας εργασίας για εργασίες που πριν δεν υπήρχαν, δεν γίνονταν καν, ενώ με την ύπαρξη κομπιούτερ είναι δυνατό να γίνονται. Προφανώς, όλες αυτές οι (διαφορετικής «ποιότητας») «ποσότητες» εργασίας, στην πραγματική οικονομία, μεταφράζονται σε συγκεκριμένες «θέσεις» εργασίας.

Επίσης προφανώς, αναλόγως με τις συγκεκριμένες συνθήκες, οι νέες θέσεις εργασίας μπορεί να είναι περισσότερες ή λιγότερες από τις παλαιές, που καταστρέφονται. Για το σκοπό της παρούσας, δεν έχει σημασία τι ακριβώς έχει συμβεί στο συγκεκριμένο παράδειγμα, αλλά να επισημανθεί το γεγονός ότι το ισοζύγιο που προκύπτει από την όποια «εξέλιξη» μπορεί να είναι είτε θετικό, οπότε προκαλείται ανάπτυξη της οικονομίας, είτε αρνητικό, οπότε προκαλείται ύφεση (αυτό συμβαίνει, ceteris paribus, δηλαδή θεωρώντας ότι δεν αλλάζει κανένας από τους λοιπούς «κρίκους», που όμως, στην πραγματικότητα αλλάζουν αενάως... ).

Μία άλλη αέναη διαδικασία στο καπιταλιστικό σύστημα είναι ο ανταγωνισμός. Κάθε επιχείρηση, είτε για να αυξήσει τα κέρδη της (για όσο διάστημα θα μπορεί να τα καρπώνεται) είτε για να παραμείνει σε λειτουργία, αντιμετωπίζοντας επιτυχώς τους ανταγωνιστές της, προσπαθεί να συμπιέζει το κόστος της. Ειδικά το κόστος εργασίας συμπιέζεται κάθε φορά, που με οποιονδήποτε τρόπο, αυξάνεται η παραγωγικότητα της εργασίας (βλέπε πιο πάνω, διαδικασίες, εργαλεία, ηθικό.) Στο βαθμό, που αυτό επιτυγχάνεται, δημιουργείται πλεόνασμα εργασίας που, (ceteris paribus) καταστρέφεται. Λιγότερη συνολική εργασία σημαίνει, (πάντοτε ceteris paribus) λιγότερο συνολικό εργατικό εισόδημα . Αφού οι εργαζόμενοι, στο σύνολο, έχουν λιγότερο διαθέσιμο εισόδημα, δημιουργείται απώλεια αγοραστικής δύναμης στο σύνολο της οικονομίας.

Όταν μειωθεί η αγοραστική δύναμη, μειώνεται η ζήτηση, δημιουργείται υπερπροσφορά, δηλαδή, δημιουργείται «κρίση υπερπαραγωγής». Στον καπιταλισμό, αυτές οι κρίσεις θεωρούνται «γονιδιακές» και είναι οι συνηθέστερες, τουλάχιστον στις «ανεπτυγμένες οικονομίες».

Τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως λόγω των επαναστατικών τεχνολογικών εξελίξεων, υπήρξε κυριολεκτικά έκρηξη στην παραγωγικότητα της εργασίας. Στην αρχή, το πλεόνασμα εργασίας, που δημιουργήθηκε δεν οδήγησε σε αύξηση της ανεργίας αλλά απορροφήθηκε και αύξησε την  παραγωγή (πιθανότατα, και επειδή δημιουργήθηκε νέα ανάγκη ποσότητας εργασίας για εργασίες που πριν δεν υπήρχαν). Παρόλα αυτά, αντί να αυξηθεί, το εισόδημα του εργατικού δυναμικού συρρικνώθηκε! Οι μισθοί στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα συμπιέστηκαν αφάνταστα. Στην «Δύση» παρέμειναν σταθεροί, αλλά μπήκαν στην παραγωγή Κινέζοι, Ινδοί κλπ, με ασύγκριτα χαμηλότερες αποδοχές.

«Το συρρικνωμένο πορτοφόλι και ο μειωμένος οικογενειακός προϋπολογισμός του μέσου εργαζόμενου μπορούν να αποτυπωθούν μέσω διάφορων μετρητικών στοιχείων, όμως το πιο ενδιαφέρον είναι η συρρικνωμένη συμμετοχή τους στο εθνικό εισόδημα. Το μερίδιο του εργατικού δυναμικού αντιστοιχούσε κατά μέσο όρο στο 64,3% από το 1947 έως το 2000, σύμφωνα με τη Μηνιαία Έκθεση Εργασίας των Susan Fleck, John Glaser και Shawn Sprague που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2011. Την τελευταία δεκαετία το μερίδιο αυτό έπεσε στο χαμηλότερο καταγεγραμμένο σημείο, το 57,8% το τρίτο τρίμηνο του 2010. Τη δεκαετία του 2000 η κερδοσκοπία του κλάδου των οικονομικών υπηρεσιών έφτασε σε επίπεδα - ρεκόρ.»       (http://www.capital.gr/businessweek/articles.asp?id=1270385)

Η διαφορά μεταξύ 64,3% και 57,8%, δηλαδή 6,5% του εθνικού εισοδήματος, σίγουρα μπορεί να σημαίνει ύφεση αντί ανάπτυξη!

Φυσικά, υπάρχουν και άλλοι «κρίκοι», που έπαιξαν σημαντικό ρόλο, μεταξύ άλλων και στη μείωση του εργατικού εισοδήματος, που μετατρέπεται σε ζήτηση. Δεν διαθέτω σχετικά στοιχεία, τολμώ, όμως να πιθανολογήσω, (και μπορούμε να το δεχτούμε ως παράδειγμα, έστω και αν δεν αληθεύει) ότι αυξήθηκε ο αριθμός εργαζομένων με «υψηλές» αμοιβές, που μόνο μέρος τους μετατρέπεται σε ζήτηση. Ακόμη, υπήρξαν και βίαιες αναδιανομές (οι διάφορες φούσκες που έσκασαν) που μετέφεραν εισόδημα από τους πολλούς στους λίγους, με το ίδιο αποτέλεσμα.

Συνοψίζοντας, η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας προκάλεσε αύξηση της προσφοράς (προϊόντων και υπηρεσιών). Η μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων προκάλεσε μείωση της ζήτησης. Ο συνδυασμός αυτός ονομάζεται «κρίση υπερπαραγωγής», που, για να τελειώσει και να δημιουργηθεί ένα νέο σημείο ισορροπίας, πρέπει, ή να μειωθεί η προσφορά, δηλαδή να καταστραφούν παραγωγικοί πόροι, ή να αυξηθεί η ζήτηση. Η ζήτηση μπορεί να αυξηθεί μόνο με τεχνητή διόγκωσή της, που σημαίνει να ξοδεύουμε δανεικά! Αυτό έκαναν όλα τα κράτη, δανείζονταν και αύξαναν τις δημόσιες δαπάνες (το ίδιο έκαναν και τα νοικοκυριά) και έτσι φτάσαμε στον υπερδανεισμό... .

Αυτό ήταν το «πως φτάσαμε εδώ». Σας υποσχέθηκα, όμως,  και το «τι ακριβώς, σημαίνει "εδώ"». Αν δεν το έχετε ήδη καταλάβει μόνοι σας, σημαίνει ότι δεν αποτρέψαμε τίποτε, απολύτως, απλώς, αναβάλλαμε την καταστροφή παραγωγικών πόρων, κυρίως εργασίας. Αναβάλλοντας, όμως, συσσωρεύουμε και το πρόβλημα διογκώνεται… !

Σίγουρα, ως μη οικονομολόγοι, θα αναρωτιέστε μήπως λέω ανοησίες. Πώς, είναι ένα εύλογο ερώτημα, είναι δυνατόν να έκαναν όλοι οι πολιτικοί (και οι Γερμανοί χρωστούν μπόλικα!) τέτοια «χονδροειδή» λάθη;  Εκ των υστέρων, όλα είναι ευκολότερο να εξηγηθούν! Προ παγκοσμιοποίησης, οι οικονομολόγοι πρότειναν διάφορες κρατικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση διάφορων προβλημάτων στις οικονομίες, παρεμβάσεις, που στο παρελθόν, «δούλεψαν». Να ένα σχετικό παράδειγμα:

Ο Κέυνς πρότεινε την άνοδο των δημοσίων δαπανών σε περιόδους κρίσεων για να καλύψουν μέρος του ελλείμματος ζήτησης που υπό προϋποθέσεις μπορεί να οδηγήσει την οικονομία μακριά από μια θέση ισορροπίας πλήρους απασχόλησης. Οι δημόσιες δαπάνες μπορεί να ξοδεύονται ως επιδόματα ανεργίας κτλ., αλλά ο κύριος στόχος δεν είναι η αναδιανομή αλλά η επανόρθωση της ισορροπίας. ... Ο Κέυνς ζητά αύξηση των ελλειμμάτων στις κρίσεις, τα οποία χρηματοδοτούνται από πλεονάσματα στις καλύτερες εποχές.

(http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B6%CF%89%CE%BD_%CE%9A%CE%AD%CF%85%CE%BD%CF%82)

Με απλά λόγια, αυτό, που «περιείχε», ίσως, η σκέψη του πράγματι μεγάλου Κέυνς είναι, ότι η αναβολή επιτρέπει να «κερδίζεται χρόνος» με την ελπίδα, ότι ξοδεύοντας δανεικά, θα προκληθούν αλλαγές  (συν αυτές, που αενάως συμβαίνουν) στους λοιπούς κρίκους, που θα οδηγήσουν στο να δημιουργηθούν νέες συνθήκες, που θα «απορροφήσουν» την κρίση και θα προκύψει νέα ισορροπία... . . Όλοι μας αντιλαμβανόμαστε ότι, παρ όλο που ο δανεισμός κοστίζει («πληρώνουμε» τόκο), υπάρχουν συνθήκες που με αυτόν προάγεται το συμφέρον μας, είναι για το «καλό» μας, ατομικό, οικογενειακό ή κοινωνικό, κατά περίπτωση. Φυσικά, το πότε συντρέχουν αυτές οι συνθήκες, ποιο είναι το όριο, που κανείς δεν πρέπει να υπερβαίνει κλπ είναι ζητήματα που απαιτούν συνετή αξιολόγηση από αυτούς που έχουν την ευθύνη της σχετικής απόφασης... .Όμως:

Γιατί τα οικονομικά δεν προσαρμόστηκαν στις εξελίξεις; Γιατί η οικονομική επιστήμη και κυρίως γιατί η επιστημονική κοινότητα απέτυχε να αντιληφθεί την επερχόμενη τραγωδία; Γιατί όσοι έβλεπαν την επερχόμενη καταστροφή παραγκωνίστηκαν ή αντιμετωπίστηκαν ως Κασσάνδρες; Γιατί αδυνατούσαν για χρόνια οι οικονομολόγοι να διαμορφώσουν μια ενιαία γλώσσα και, κυρίως, γιατί αδυνατούν σήμερα να διατυπώσουν μια πρακτική στη βάση αναγκαίων συνθέσεων, προκειμένου να δρομολογηθεί μια αδιαμφισβήτητη πορεία εξόδου από την κρίση; Γιατί αγνοούν πεισματικά την πραγματικότητα, και κυρίως γιατί υπερασπίζονται πεισματικά τόσο ακραίες κι αδιέξοδες θέσεις; (http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_24/06/2012_486510)

Πολλά τα ερωτήματα, αμφίβολες οι απαντήσεις...!

Κάτι σαν επίλογος.

Στην πρώτη παράγραφο του παρόντος έγραψα: «όταν γνωρίζεις την ασθένεια, πολλές φορές (και η περίπτωσή μας είναι μία από αυτές) γνωρίζεις - κι ας μην είσαι γιατρός - και αν υπάρχουν πολλές, λίγες ή καθόλου πιθανότητες θεραπείας!» Για να βοηθήσω όσους αναρωτιούνται για αυτές τις πιθανότητες, παραθέτω 5, αμέσως ή εμμέσως σχετικά σχόλια.

(Σημείωση: οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου.)

####################################################################################################################

1

«Κανείς δεν ξέρει πως θα τελειώσει αυτή η παγκόσμια κρίση χρέους. Υπάρχουν απαισιόδοξοι, όπως ο Ζακ Αταλί, που βλέπουν στο παρελθόν πολέμους σε κάθε κρίση χρέους. Τι θα γίνει, για παράδειγμα, αν η σημερινή κατάσταση συνεχιστεί και οι ΗΠΑ δηλώσουν ή πραγματικά δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα τεράστια χρέη (ομόλογα ΗΠΑ)  που αγοράζει η Κίνα; Θεωρητικά, η αγορά λύνει και το πρόβλημα των χρεών. Χωρίς τη δια του μνημονίου πολιτική παρέμβαση για το Ελληνικό χρέος η Ελλάδα έπρεπε ήδη να είχε κηρύξει στάση πληρωμών. Οι δανειστές θα ετιμωρούντο για την απερισκεψία τους να δανείσουν μία χώρα σαν την Ελλάδα, κεφάλαιο (αέρας) θα καιγόταν και το οικονομικό σύστημα θα έφτανε σε μία νέα, πραγματική ισορροπία. Μόνο που σ΄ αυτό το τέλειο θεωρητικό σχήμα υπάρχει η ατέλεια «άνθρωπος» που δεν μπορεί εύκολα να αποδεχθεί μία δραστική μείωση του βιοτικού του επιπέδου, που θα έφερνε η στάση πληρωμών.  Αυτό θα σήμαινε κοινωνικές αναταραχές... (...). Η λύση δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική και το ξεφούσκωμα του παγκόσμιου χρέους συναινετικό και αργό. Αν δεν συμβεί κάτι στο ενδιάμεσο.»

#####################################################################################################################

2

 #####################################################################################################################

3

... . Το οικονομικό μέγεθος των δυτικών κοινωνιών μεγάλωνε με ασύλληπτες ταχύτητες, καταστρέφοντας ωστόσο ό,τι προϋπήρχε. Γι’ αυτό και ο καπιταλισμός θεωρήθηκε διαδικασία «δημιουργικής καταστροφής».

Καπιταλισμός χωρίς χρεοκοπίες, λένε κάποιοι, είναι όπως ο χριστιανισμός χωρίς Κόλαση. Με την ύφεση να βαθαίνει, οι υποθέσεις χρεοκοπίας αυξάνονται καθώς οι άτυχες ψυχές έκαναν το αμάρτημα να δανειστούν υπερβολικά πολλά. Πόσο άσχημα μπορεί να εξελιχθεί η κατάσταση; Οι πτωχεύσεις αυξάνονται και απειλούν το σύνολο της οικονομικής - επιχειρηματικής και τραπεζικής δραστηριότητας, παντού...

Στο τελευταίο του βιβλίο, Capitalism 4.0, ο Anatole Kaletsky, κορυφαίος Βρετανός οικονομολόγος και αναλυτής των λονδρέζικων Times, εξηγεί πώς η παρ’ ολίγον μοιραία εμπειρία του αμερικανικού τραπεζικού συστήματος το φθινόπωρο του 2008, θα επισπεύσει την έλευση μιας τέταρτης εκδοχής του καπιταλισμού. Έτσι, μετά τον Καπιταλισμό 1.0, την εποχή του laissez faire, που ολοκληρώθηκε με την ύφεση του Μεσοπολέμου, τον Καπιταλισμό 2.0, τις τέσσερις δεκαετίες του κεϊνσιανισμού και του νιου ντιλ, και τον Καπιταλισμό 3.0 του νεοφιλελευθερισμού της Μάργκαρετ Θάτσερ και του Ρόναλντ Ρέιγκαν, φτάσαμε στον Καπιταλισμό 4.0. Σ’ αυτόν, το κράτος θα παρεμβαίνει μεν στη χάραξη της μακροοικονομικής πολιτικής και τη στήριξη των τραπεζών, όχι όμως για την αιμοδοσία συντάξεων, παιδείας και υγείας. (http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_2_10/06/2012_484978) #####################################################################################################################

4 

 #####################################################################################################################

5

Προφανώς, αυτό που δεν είχα συνειδητοποιήσει τότε ήταν το σημαντικότατο γεγονός,  ότι «οι μισθοί στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα συμπιέζονταν αφάνταστα».

#####################################################################################################################

Το «Εθνικό» Φορολογικό Σύστημα

Κύριε διευθυντά                                                 (Επιστολή προς ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 23/06/2012)

Το «Εθνικό» Φορολογικό Σύστημα

Έχουμε νέα κυβέρνηση και, φυσικά, θα έχουμε και νέο φορολογικό σύστημα...!

Κάθε φορολογικό σύστημα (θα έπρεπε να) έχει δύο χαρακτηριστικά:

1)  Να επιμερίζει ΔΙΚΑΙΑ το φορολογικό βάρος - να πάρουμε όσα χρειαζόμαστε αλλά από ποιους? και

2)  Να διασφαλίζει, ότι, όντως, θα πάρουμε αυτά που πρέπει από αυτούς που πρέπει.

Για να επιτευχθεί το δεύτερο, χρειάζεται να ΠΕΙΣΤΟΥΝ οι φορολογούμενοι ότι δεν πρέπει να... φοροδιαφεύγουν! Πως, όμως, πείθονται οι άνθρωποι για οτιδήποτε? Μα, απλούστατα, με... καρότα και μαστίγια!

Υπάρχουν μόνο δύο καρότα, που μπορεί να προσφέρει ένα φορολογικό σύστημα: Το 1), πιο πάνω, (ΔΙΚΑΙΟ) και χρηστή διαχείριση των εσόδων. Ιστορικά, έχουμε αποτύχει παταγωδώς με τα καρότα και, κατά συνέπεια, δεν περιμένω κάτι καλύτερο τώρα. (Εκτός και αν κάποιος - μάλλον πολλοί -  Ράϊχενμπαχ...). Μαστίγια υπάρχουν άπειρα, κι ελπίζω, αυτή τη φορά, να χρησιμοποιηθούν όσο περισσότερα γίνεται, μπας και κάτι αλλάξει...!

Digeus Registry Cleaner

Digeus Registry Cleaner - Διαφήμιση

Digeus Registry Cleaner speeds up your computer by cleaning errors in your Windows. It removes the junk that accumulates in your Windows Registry, fixes Windows errors which results in speeding up your computer. With Digeus Registry Cleaner you just need a few mouse clicks and your computer will become as good as a brand new one.

Digeus Registry Cleaner

Αμοιβή Εργασίας και Ανταγωνιστικότητα

Κύριε Διευθυντά                                                          (Επιστολή προς ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 21/01/2012)



Αμοιβή Εργασίας και Ανταγωνιστικότητα

Είναι μάλλον προφανές, ότι η τρόικα έχει έλληνες πληροφοριοδότες, τόσο με την καλή, όσο και με την κακή έννοια του όρου. Κάποιοι από τους δεύτερους έπεισαν τους τροϊκανούς (που γνωρίζουν, ή οφείλουν να γνωρίζουν όσα θα περιγράψω) ότι υπάρχει θέμα αμοιβών στον ιδιωτικό τομέα. Έτσι, άρχισαν και οι συζητήσεις στα «παράθυρα», όπου … τα γνωστά.

Το πρόβλημα της αδιαμφισβήτητα χαμηλής ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής οικονομίας οφείλεται, κατά το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του, στο ότι πάμπολλοι (ίσως η πλειοψηφία των εργαζομένων, ακόμη ΚΑΙ στον ιδιωτικό τομέα) Έλληνες, εργάζονται, αμείβονται, αλλά δεν παράγουν ΑΞΙΑ, ή παράγουν λιγότερη αξία από όσο κοστίζουν!

Παράδειγμα 1ο : Μία Χρηματιστηριακή Εταιρία μου έστελνε ταχυδρομικώς τα πινακίδια για χρηματιστηριακές πράξεις, μέχρις ότου εξαγοράστηκε από Ελληνική Τράπεζα. Η Τράπεζα, μου στέλνει τα ίδια πινακίδια αλλά μαζί με μία συνοδευτική επιστολή, που φέρει αριθμό πρωτοκόλλου και έχει υπογραφεί από… ΔΥΟ στελέχη της! Για την δημιουργία αυτής της επιστολής / «προϊόντος» εργάστηκαν και αμείφθηκαν οι εξής: ένας, που έγραψε την (τυποποιημένου κειμένου) επιστολή, δεύτερος (εσωτερικός κλητήρας) που την πήγαινε γύρο-γύρο, στο πρωτόκολλο και στους δύο για υπογραφή, τρίτος, που την πρωτοκόλλησε και τέταρτος και πέμπτος οι υπογράψαντες! Η αξία αυτού του «προϊόντος»; ΜΗΔΕΝ, ΖΕΡΟ! Ένα ακόμη χαρτί, που πρέπει να μαζέψω για ανακύκλωση.

(Ξέχασα, στην επιστολή, να μετρήσω και όσους ασχολούνται με την αρχειοθέτηση και φύλαξη των… απαραίτητων αντιγράφων, που κρατάει η τράπεζα!)

Παράδειγμα 2ο – λίγο πιο σύνθετο: Πριν όχι πολλά χρόνια, για να πάει ένα προϊόν από το εργοστάσιο στο «ράφι», απ’ όπου το έπαιρνε ο αγοραστής, μεσολαβούσαν τα εξής: Φόρτωση στο εργοστάσιο, μεταφορά, εκφόρτωση και αποθήκευση στον χονδρέμπορο (ο τότε Αγορανομικός Κώδικας «επέτρεπε» και «δεύτερο χονδρεμπορικό κέρδος», όταν μεσολαβούσε και δεύτερος, μικρότερος, χονδρέμπορος για μικρά ή/και απομακρυσμένα μπακάλικα), φόρτωση στον χονδρέμπορο, μεταφορά, εκφόρτωση και αποθήκευση στο μπακάλικο και λογιστική εργασία για όλα τα πιο πάνω. Όλη αυτή η εργασία δημιουργούσε, τότε, «πρόσθετη αξία», γιατί δεν υπήρχε πιο οικονομικός τρόπος για να φτάσει το προϊόν στο «ράφι». Η εμφάνιση, όμως, των σούπερ-μάρκετ «αχρήστευσε», δηλαδή, μηδένισε την αξία της εργασίας για μία «μεταφορά, εκφόρτωση και αποθήκευση» και την αντίστοιχη λογιστική εργασία. Προέκυψαν και άλλα, σημαντικά, οφέλη, αλά δεν τα αναφέρω χάριν της απλότητας.

Το 1ο παράδειγμα απεικονίζει την κυριαρχούσα κατάσταση στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, το 2ο απεικονίζει την κυριαρχούσα κατάσταση σε διάφορα κλειστά επαγγέλματα (με τα φαρμακεία και τις φαρμακαποθήκες συμβαίνουν ακριβώς τα ίδια!) και τα δύο παραδείγματα μαζί απεικονίζουν τα ισχύοντα, περισσότερο ή λιγότερο, παντού (δημόσιο και ιδιωτικό τομέα) εκτός από λίγες, λαμπρές, εξαιρέσεις. Δυστυχώς!

Συμεών Ρωμύλος

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_21/01/2012_469691